Kiedy nie wiem, co powiedzieć…
Miejsce niewiedzenia w warsztacie psychoterapeuty.
11 marca 2023 r, Kraków/online
Jak zachować się, kiedy w dialogu docieram do miejsca, w którym nie wiem co powiedzieć? Co zrobić? Co myśleć? Co począć? (Czy z niewiedzeniem można coś począć?) A może uniknąć? (Czy warto unikać?) Czy niewiedzenie jest naszym wrogiem, sygnałem niekompetencji, kulą u nogi? Czy może być sprzymierzeńcem, lojalnym partnerem, mądrym doradcą?
Odwołując się do doświadczeń w pracy z parami i rodzinami oraz badań fenomenologicznych, będziemy szukać odpowiedzi na te pytania, a także nowych pytań. Pytań, które pomogą nam pomagać pomimo, a może nawet dzięki niewiedzeniu. Zainspirowani słowami prof. Małgorzaty Opoczyńskiej „Dialog zaczyna się, gdy nie wiem, co powiedzieć” (Opoczyńska, 2007), zapraszamy do dialogu o tym, jak czerpać z doświadczenia niewiedzenia i jak uprawiać „Psychoterapię między wiedzeniem i niewiedzeniem” (Drath, de Barbaro, 2022).
PROGRAM:
08:45 rejestracja
09:00 próba chatu, zgłaszania pytań, jakości połączenia
09:45 otwarcie konferencji, Anna Kazberuk, Wojciech Drath
10:00 Bartłomiej Taurogiński, Wiedzieć i nie wiedzieć jednocześnie… Czyli o filozofii dialektycznej w psychoterapii.
Koncepcja zakładająca obecność dwóch przeciwstawnie działających wobec siebie sił lub tendencji pojawia się w obszarze psychoterapii w wielu miejscach i na wiele sposobów. Za przykład takich par mogą posłużyć Kleinowska dobra i zła pierś, Freudowski konflikt edypalny czy Yalomowski lęk życia i lęk śmierci. Do refleksji nad takimi zjawiskami w psychoterapii użyteczna jest Heglowska metoda dialektyczna, która zakłada czynienie kroków na przód w drodze syntezy przeciwieństw i wyłaniania nowej jakości. Ujmując rzecz w skrócie: myślenie dialektyczne jest trzecią opcją obok myślenia uniwersalistycznego („istnieje prawda absolutna i ostateczny porządek”) i relatywistycznego („prawda jest tylko w oku patrzącego”) i zakłada, że prawda i porządek ewoluują i rozwijają się w czasie. Takim sposobem refleksji można zatem objąć psychoterapeutę w procesie psychoterapeutycznym i jego pozycję epistemologiczną. Wystąpienie będzie się zatem koncentrować wokół problematyki wiedzenia i niewiedzenia w psychoterapii oraz dialektycznego spojrzenia na ten dylemat. Będzie również okazją do przedstawienia użyteczności założeń terapii dialektyczno-behawioralnej w praktyce psychoterapeuty rodzinnego.
10:45 dyskusja, prowadzenie: Bernadetta Janusz.
11:15 przerwa kawowa
11:45 Anna Tanalska-Dulęba, Kiedy nie wiem co powiedzieć…
Kiedy nie wiem, co powiedzieć… zwracam się do innych uczestników sesji: do pacjenta, członków rodziny, do mojej koterapeutki…
Oprócz „nie wiem, co powiedzieć” w terapii mam do czynienia z wieloma innymi niewiedzeniami. Nie wiem, co się dzieje; nie wiem, co przeżywa mój interlokutor; nie rozumiem. Ale czy muszę?
O wiele więcej nie wiem, niż wiem.
W swoim wystąpieniu podzielę się refleksjami na temat tego, co to znaczy wiedzieć, a co – nie wiedzieć w sytuacji terapeutycznej. I jaki jest związek wiedzy/niewiedzy z zaufaniem do samej siebie i do pacjentów. Spróbuję pokazać, jak ze wspólnego niewiedzenia wyłaniają się rozwiązania. W miarę możności posłużę się przykładami z własnej praktyki.
12:30 dyskusja, prowadzenie: Bogdan de Barbaro.
13:00 przerwa lunchowa
13:45 Wojciech Drath, Jak-ości niewiedzenia, czyli psychoterapia w galarecie. 12 odpowiedzi na „głupie” pytania.
Dawno temu, w galaktyce ciągłych szkoleń, dręczony pogłębiającym się w poczuciem niewystarczalności mojej wiedzy, postanowiłem napisać doktorat o niewiedzeniu w psychoterapii. Dwanaścioro bardzo doświadczonych psychoterapeutów z czterech nurtów teoretycznych zgodziło się poważnie o tym porozmawiać. Powstała panorama „kraju niewiedzenia” – fenomenologiczna mapa doświadczeń terapeutów w relacji z niewiedzeniem.
Moje wystąpienie będzie podróżą palcem po tej mapie. Podążaniem za podróżnikami, którzy od lat spotykają się z owym „dzikim zwierzem” i byli gotowi podzielić się doświadczeniem. Opowiem o sposobach polowania na niewiedzenie i unikania pożarcia przezeń, o różnych gatunkach, działaniach, sygnałach niewiedzenia oraz sposobach oswajania i zaprzęgania go do pracy. Słowem o tym, JAK różnie można nie wiedzieć w psychoterapii, a zwłaszcza w terapii rodzin.
14:30 dyskusja, prowadzenie: Magdalena Pozarzycka-Szwed
15:00 podsumowanie konferencji, prof. Bogdan de Barbaro
15:30 zakończenie
PRELEGENCI:
Wojciech Drath
Psychoterapeuta od 2013 roku związany z Fundacją Rozwoju Terapii Rodzin Na Szlaku (w latach 2019-2022 wiceprezes Fundacji). Założyciel i kierownik kliniczny Pracowni Nad Sobą.
Certyfikowany psychoterapeuta Polskiego Towarzystwa Psychologicznego i Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Superwizor aplikant Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
Członek zarządu Sekcji Naukowej Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
Autor doktoratu pt. „Idea i praktyka niewiedzenia w psychoterapii” oraz współautor książki „Psychoterapia między wiedzeniem a niewiedzeniem”.
Niegdyś copywriter, dyrektor kreatywny agencji interaktywnej. Interesuje się wpływem nowych mediów na rozwój psychoterapii.
Anna Tanalska-Dulęba jest współzałożycielką Pracowni Terapii i Rozwoju. Ukończyła studia wyższe na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończyła szkolenie w Gestalt Therapy Institute of Los Angeles, obecnie współprowadzi organizowane corocznie w Europie przez Gestalt Association for Training in Los Angeles (GATLA) letnie warsztaty terapeutyczne.
Odbyła liczne szkolenia, m.in. w Family Therapy Institute w Londynie. W latach 1978-2009 związana z zespołem Synapsis, od czerwca 2006 do stycznia 2009 kierowała pracą zespołu. W latach 1980-1990 szkoliła się, a potem współpracowała z Laboratorium Psychoedukacji.
W latach 1997-2003 była członkiem zarządu Sekcji Terapii Rodzin Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.
Członek Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Europeant Family Therapy Association, European Association for Psychotherapy, Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich.
Prowadzi psychoterapię rodzinną, indywidualną i grupową oraz superwizuje i szkoli grupy terapeutów i zespoły terapeutyczne w kraju i zagranicą (Szkocja, Rosja, Ukraina, Australia, Litwa). Pracuje po polsku, angielsku i rosyjsku.
Posiadane certyfikaty:
- Certyfikat terapeuty Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego
- Certyfikat superwizora Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego
- Certyfikat superwizora treningu grupowego Polskiego Towarzystwa
- Psychologicznego
- Certyfikat terapeuty Gestalt Therapy Institute of Los Angeles
- Certyfikat terapeuty European Association for Psychotherapy
- Certyfikat European Family Therapy Association
Jest tłumaczką. Mężatka, ma córkę.
Bartłomiej Taurogiński – lekarz, specjalista w zakresie psychiatrii dzieci i młodzieży oraz psychoterapii dzieci i młodzieży, certyfikowany psychoterapeuta poznawczo-behawioralny Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczo-Behawioralnej. Członek Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej oraz Polskiego Towarzystwa Terapii Dialektyczno-Behawioralnej. Prezes Fundacji KONTEKST na Rzecz Rozwoju Psychoterapii i Terapii Rodzin oraz kierownik Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie.
Współorganizatorem konferencji jest:
Zakład Terapii Rodzin i Psychosomatyki Collegium Medicum Uniwersyetu Jagiellońskiego
Patronat:
Kwartalnik „Psychoterapia”
Sekcja Naukowa Terapii Rodzin Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego